ВПЛИВ СЕЗОНУ УТРИМАННЯ НА ЯКІСНІ ПОКАЗНИКИ ТА ЖИРНОКИСЛОТНИЙ СКЛАД МОЛОКА КОРІВ
Ключові слова:
дійні корови, стійловий період, пасовищний період, якісний склад молока, жирнокислотний склад молокаАнотація
Подано результати досліджень впливу стійлового і пасовищного періодів утримання на якісні показники та жирнокислотний склад молока корів.
Молоко характеризується високою харчовою цінністю, оскільки у своєму складі містить оптимальну кількість білків, жирів, вуглеводів, мінеральних речовин і вітамінів. Проте молоко пасовищного і стійлового періодів утримання відрізняється за вмістом компонентів та жирнокислотним складом. Тому метою досліджень було порівняти якісні показники та жирнокислотний склад молока корів, одержаного у стійловий і пасовищний періоди утримання.
Дослід проводили у стійловий і пасовищний періоди на коровах української чорно-рябої молочної породи. У стійловий період раціон тварин складався із сіна конюшинного, силосу кукурудзяного, сінажу люцернового, комбікорму та мінеральних добавок. У пасовищний період раціон корів складався із зеленої маси злаково-бобових культур, комбікорму та мінеральних добавок. Раціони тварин були збалансовані за енергією та поживними речовинами. Середню пробу молока відбирали два рази на місяць через рівні проміжки часу у стійловий (листопад-березень) і пасовищний (травень-вересень) періоди.
Показано, що молоко корів стійлового періоду утримання містить більше жиру та білка, тоді як кількість лактози була меншою порівняно із молоком, одержаним від корів у пасовищний період. Уміст сухої речовини молока та сухого знежиреного молочного залишку був вищим у корів стійлового періоду утримання.
Молоко корів, одержане у різні сезони, відрізнялося і за жирнокислотним складом. Молоко корів, одержане у пасовищний період, містило менше лауринової, міристинової, пальмітинової та більше стеаринової, олеїнової, лінолевої і ліноленової жирних кислот порівняно із молоком стійлового періоду утримання.
Зауважено, що в молоці пасовищного періоду містилася менша сумарна кількість середньоланцюгових С12-С16 та більша кількість довголанцюгових С18 кислот. Сума насичених жирних кислот була вищою у молоці корів стійлового утримання, тоді як сума ненасичених і поліненасичених жирних кислот – у молоці корів пасовищного періоду. Співвідношення між мононенасиченими і насиченими та поліненасиченими і насиченими жирними кислотами було вищим у молоці корів пасовищного періоду утримання.
Посилання
Bernabucci U., Basiricò L., Morera P., Dipasquale D. et al. Effect of summer season on milk protein fractions in Holstein cows. J. Dairy Sci. 2015. Vol. 98. P. 1815–1827.
Ferlay A., Agabriel C., Sibra C., Journal C., Martin B., Chilliard Y. Tanker milk variability in fatty acids according to farm feeding and husbandry practices in a French semi-mountain area. Dairy Sci. Technol. 2008. Vol. 88. Р. 193–215.
Frelich J., Šlachta M., Hanuš O., Špička J. et al. Seasonal variation in fatty acid composition of cow milk in relation to the feeding system. Anim. Sci. Pap. Rep. 2012. Vol. 30. P. 219–229.
Gellrich K., Mayer H. H. D., Wiedemann S. Composition of major proteins in cow milk differing in mean protein concentration during the first 155 days of lactation and the influence of season as well as short-term restricted feeding in early and mid-lactation. Czech J. Anim. Sci. 2014. Vol. 59. P. 97–106.
Hanuš O., Samkova E., Křížova L., Hasoňova L. et al. Role of fatty acids in milk fat and the influence of selected factors on their variability – A review. Molecules. 2018. Vol. 23. P. 1636–1643.
Kurko V. I. Gas chromatographic analysis of food products. Kyiv: Urozhai, 1965. P. 65–69.
Larsen M. K., Andersen K. K., Kaufmann N., Wiking L. Seasonal variation in the composition and melting behavior of milk fat. J. Dairy Sci. 2014. Vol. 97. P. 4703–4712.
Liu Z., Wang J., Cocks B. G., Rochfort S. Seasonal variation of triacylglycerol profile of bovine milk. Metabolites. 2017. Vol. 7. P. 1–24.
Mansson H. L. Fatty acids in bovine milk fat. Food & Nutr. Res. 2008. Vol. 52. P. 1821.
Mensink R. P., Zock P. L., Kester A. D. M., Katan M. B. Effects of dietary fatty acids and carbohydrates on the ratio of serum total to HDL cholesterol and on. Amer. J. Clin. Nutr. 2003. Vol. 77. P. 1146–1155.
Pacheco-Pappenheim S., Yener S., Heck J. M. L., Dijkstra J. et al. Seasonal variation in fatty acid and triacylglycerol composition of bovine milk fat. J. Dairy Sci. 2021. Vol. 104. P. 8479–8492.
Pavkovych S., Vovk S., Balkovskyi V., Ohorodnyk N., Dudar I., Ivankiv M. Impact of feeding cows with rapeseed on their milk yield, quality and technological characteristics of milk and dairy products. Bulletin of Lviv National Environmental University. Series “Agronomy”. 2022. No. 26. P. 201–206.
Pavkovych S., Vovk S., Balkovskyi V., Ohorodnyk N., Ivankiv M. Impact of the diet with rapeseed and calcium salts on productivity and fatty acid composition of cow milk fat. Bulletin of Lviv National Environmental University. Series “Agronomy”. 2020. No 24. P. 203–206.
Priyashantha H., Lundh Å., Höjer A., Bernes G. et al. Composition and properties of bovine milk: A study from dairy farms in northern Sweden; Part II. Effect of monthly variation. J. Dair. Sci. 2021. Vol. 104. P. 8595–8609.
Tsiupko V. V. Composition of cows’ butterfat in different terms after calving. Bulletin of Dnipropetrovsk University. Biology. Ecology. 2010. Vol. 18. P. 119–122.
Tzompa-Sosa D. A., Meurs P. P., van Valenberg H. J. F. Triacylglycerol profile of summer and winter bovine milk fat and the feasibility of triacylglycerol fragmentation. Eur. J. Lipid Sci. Technol. 2018. Vol. 120. Article 1700291.
Vovk S. O., Pavkovych S. Ya., Martyn M. T. The content of lipid components in blood plasma and milk productivity due to the use of vegetable fat additives in the diets of cows. Scientific and Technical Bulletin. Institute of Animal Biology NAAS. 2004. Vol. 5. P. 90–94.
Wowk S. I., Kyryliv J. I., Pawkowycz S. J., Vantukh A. Ye., Martyn M. T. Influence of various rapeseed products in dairy cows diets on yield and composition of milk. Zeszyty Naukowe Przeglądu Hodowlanego. 2004. Vol. 74. P. 201–208.
